Angststoornis

Wat is een angststoornis?

Als angst vaak of vaker opkomt in ongevaarlijke of niet-bedreigende situaties en het belemmert je in het dagelijkse leven is er sprake van een angststoornis.

Angst is een emotie die je ervaart. Het is een menselijke en gezonde reactie op een gevaarlijke of bedreigende situatie. Het voelen van angst is dus functioneel. Angst zorgt er bijvoorbeeld voor dat je wegrent in een gevaarlijke situatie. De functie van angst wordt minder functioneel en zelfs storend als angst opkomt buiten de typische, functionele gevallen.

Wanneer heb je een angststoornis?

Je hebt een angststoornis wanneer je angsten je dagelijkse leven significant belemmeren. Je herkent angst aan onder andere koude handen, sneller ademen of kortademigheid, zweten, onrust in armen en benen, een knoop in je maag en een algeheel trillerig gevoel.

Als je een angststoornis hebt, voel je terugkerende heftige angsten, of heb je last van milde maar continu aanwezige angsten. En dat terwijl er eigenlijk geen echt gevaar is. Je voelt je onrustig, piekert veel en bent nerveus. Je hebt het gevoel dat je steeds maar op je hoede moet zijn, en dat je daardoor altijd ‘aan’ staat. Ontspanning kun je maar moeilijk vinden.

Er zijn verschillende soorten angststoornis. Elke angststoornis heeft andere oorzaken en elke angststoornis vergt een andere aanpak om tot een oplossing te komen. Acht veelvoorkomende soorten angststoornissen zijn:

• Gegeneraliseerde angststoornis (piekerstoornis)
• Straatvrees (agorafobie)
• Paniekstoornis, zoals een paniekaanval
• Sociale fobie
• Posttraumatische stressstoornis (PTSS)
• Dwangstoornis
• Ziekteangststoornis (voorheen Hypochondrie)
• Specifieke fobie

Wat zijn symptomen van een angststoornis?

Een aantal van de meest voorkomende symptomen van een angststoornis zijn:

• extreme angst in een bepaalde situatie of continue angstige gevoelens
• angst belemmert het dagelijks functioneren;
• angst is overdreven of onredelijk. Vaak weet de persoon dit zelf ook;
• je bent meer gespannen en dit leidt tot symptomen zoals piekeren, rusteloosheid en prikkelbaarheid;
• ook zijn slaapproblemen, vermoeidheid, concentratieproblemen en klachten in de spieren typische kenmerken;
• je neigt naar vermijding. Situaties of gedachten worden vermeden.

Lichamelijke symptomen van een angststoornis

• Zweten
• Koude rillingen
• Druk op de borst
• Duizeligheid
• Beven
• Hartkloppingen
• Benauwdheid
• Tintelingen in de handen en/of voeten

Ook fysieke klachten zoals een droge mond, misselijkheid, maagpijn en zelfs braken of diarree gelden als verschijnselen.

Mentale klachten angststoornis

• Stress
• Piekeren
• Slaapproblemen
• Concentratieproblemen
• Vermoeidheid
• Prikkelbaarheid
• Verwardheid
• Het gevoel controle te verliezen

Wat zijn oorzaken en gevolgen van een angststoornis?

De oorzaken van een angststoornis variëren. Het zit deels in je genen en deels is het doordat het versterkt wordt in je opvoeding, door de manier waarop je informatie vanuit je omgeving verwerkt of door een ingrijpende gebeurtenis zoals een auto-ongeluk.

De gevolgen van angstklachten kunnen groot zijn. Neem klachten van angst serieus. Je onderschat jezelf snel. Klachten hebben direct invloed op je fysieke en mentale gezondheid, (werk)prestaties en sociale leven.

Het verschil tussen een angststoornis en een piekerstoornis

Een angststoornis is iets anders dan een gegeneraliseerde angststoornis. Ook wel piekerstoornis genoemd. Een piekerstoornis ontstaat uit een specifieke angst. De angststoornis is een overkoepelende term. Er zijn dus verschillende soorten angststoornissen waarvan een piekerstoornis er één is.

Wat kan ik doen bij een angststoornis?

• Lees tips om beter om te gaan met angststoornis of ontdek welke verschillende behandelingsvormen bestaan om angststoornissen effectief te behandelen. Een veel toegepaste en evidence-based behandelingsmethode bij een angststoornis is cognitieve gedragstherapie (CGT).
• Is zelfhulp bij een angststoornis niet voldoende en houden je angstklachten aan? Het is verstandig om dan met een psycholoog te praten ook als je niet precies weet of en wanneer je naar een psycholoog stapt.
• Leer om te gaan met een geliefde of naaste met angstklachten.