Meer klachten
Simone Bosters
Hannah Hurley 8 apr 2024
Een geslacht: we krijgen het allemaal mee bij onze geboorte. Maar misschien voelt het geslacht waarmee je geboren bent niet helemaal goed. Het past niet bij je. Je wilt graag van het andere geslacht zijn. Of je herkent je helemaal niet in de binaire genders man of vrouw. Als jouw geboortegeslacht niet past bij wie je bent, spreken we van genderdysforie.
Wat is genderdysforie?
Van genderdysforie is sprake als je niet tevreden bent met het geslacht waarmee je geboren en opgegroeid bent. Misschien ben je geboren in het lichaam van een man, maar voel je jezelf een vrouw. Of andersom: je bent geboren in het lichaam van een vrouw, maar voelt je man. Het kan ook zijn dat je je met geen van beiden genders identificeert. Dat noemen we non-binair.
Bij genderdysforie is jouw persoonlijke beleving van jezelf en het gender wat je jezelf toerekent (genderidentiteit) dus niet hetzelfde als het geslacht waarmee je bent geboren.
Waarin kun je onvrede ervaren als je genderdysfore gevoelens hebt?
Als je het gevoel hebt dat jouw gender niet past bij je geboortegeslacht, dan ervaar je onvrede op verschillende vlakken.
Zo stoor je jezelf bijvoorbeeld aan je:
- Geslacht.
- Stem.
- Lichaamsvormen.
- Of lichaamshaar.
Wat zijn kenmerken van genderdysforie?
Voor iedereen is de ervaring persoonlijk en dus anders, net zoals dit bij cis-gender mannen en vrouwen het geval is. Niet ieder kenmerk gaat dus voor elke transgender op. Toch zijn er een aantal kenmerken te noemen die regelmatig voorkomen.
Kenmerken van genderdysforie bij kinderen en jongeren:
- Een kind heeft een sterk verlangen om van het andere geslacht te zijn.
- Vaak draagt een genderdysfoor kind graag alleen maar kleding die typisch hoort bij het gewenste geslacht.
- Tijdens rollenspellen speelt een genderdysfoor kind graag iemand van het gewenste geslacht.
- Een genderdysfoor kind heeft een sterke voorkeur voor speelgoed of activiteiten die stereotypisch passen bij het andere geslacht.
- Ook vriendjes/vriendinnetjes zijn bij voorkeur van hetzelfde geslacht als het gewenste geslacht.
- Kinderen voelen een afkeer van hun eigen lichamelijke geslachtskenmerken en zouden graag de geslachtskenmerken van het andere gender hebben.
Kenmerken van genderdysforie op latere leeftijd
Jongvolwassenen met genderdysforie ervaren onder andere:
- Een sterke drang om van het andere geslacht te zijn dan het geboortegeslacht.
- Sterke afkeer tegen de eigen lichamelijke geslachtskenmerken en het verlangen om andere lichamelijke geslachtskenmerken te hebben.
- Het verlangen om als een ander gender te worden behandeld.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Als je het gevoel hebt dat je geboortegeslacht niet bij je past, verwijst de huisarts je naar een psychiater of een psycholoog van een genderteam. Aan de hand van onderzoeken, gesprekken en vragenlijsten bekijkt de psychiater of psycholoog jouw vraagstuk. Ook bespreek je of een eventuele behandeling mogelijk is en welke behandeling het best bij jou past.
Omdat dit een zeer nauwkeurig proces is en voor iedereen anders voelt, wordt hier uitgebreid de tijd voor genomen. Wanneer de psychiater en psychologen voldoende informatie hebben, bespreken zij dit in een multidisciplinair team. Hierna volgt een adviesgesprek waarin de diagnose en mogelijkheden voor de behandeling worden besproken.
Hoe ontstaat genderdysforie?
Er zijn vermoedens dat een verstoorde hormoonhuishouding tijdens de de zwangerschap een rol speelt bij het ontstaan van genderdysforie. Ook bestaan er aanwijzingen dat de oorsprong in het DNA ligt. Maar hoe genderdysforie precies ontstaat, is tot op heden niet bekend.
Hoe beïnvloedt genderdysforie het dagelijkse leven?
Genderdysforie kan behoorlijke gevolgen hebben voor je psychisch welzijn. Dit heeft vaak te maken met hoe anderen omgaan met verschillen in genders en genderrollen. Transgenders of non-binaire mensen krijgen bijvoorbeeld te maken met de volgende situaties.
- Je hebt het gevoel nergens bij te horen;
- Je voelt je vaak onbegrepen;
- Je kan je eenzaam voelen;
- Je vindt zelf minder waard dan een ander of accepteert jezelf niet zoals je bent;
- Je vindt het moeilijk contacten te maken en vriendschappen aangaan.
- Je kunt stemmingsklachten en angsten ontwikkelen
- Je kunt intimiteit als lastig ervaren.
- Jouw identiteitsontwikkeling verloopt anders.
Extra informatie over genderdysforie
Wil je meer lezen over genderdysforie of ben je opzoek naar lotgenotencontact? Bekijk onderstaande links voor meer informatie:
Specifiek voor jongeren:
Hulp
Heb je vragen over de behandeling van genderdysforie? Of twijfel je over wanneer je naar de psycholoog gaat?
-
Neem contact op of ga direct vrijblijvend in gesprek met een psycholoog via 085-1308900. Zo kun je voelen of er een klik is en of je je op je gemak voelt.
-
Of lees meer informatie over onze werkwijze en hoe precies de intake en het behandelingstraject verloopt bij iPractice. iPractice zit gevestigd in 9 grote steden.
-
-
De meeste zorgverzekeraars vergoeden de kosten bij een verwijsbrief van de huisarts en wanneer de officiële diagnose genderdysforie is vastgesteld.
Veelgestelde vragen
In het geval van transseksualiteit voelt een jongen zich een meisje en een meisje zich een jongen. Bij genderfysforie ben je niet gelukkig met het geslacht waarmee je geboren bent. Je bent dan niet blij met je meisjes- of jongenslichaam. In dat geval kan het zijn dat je je identificeert met het andere geslacht, maar het is ook mogelijk dat je non-binair bent en je met geen van de binaire geslachten (man/vrouw) identificeert.
Tot op heden zijn er geen grootschalig onderzoeken uitgevoerd om de precieze prevalentie van genderdysforie in Nederland te bepalen. Er zijn echter enkele studies die schattingen hebben gemaakt op basis van beperkte steekproeven.
Een onderzoek uitgevoerd door het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in samenwerking met het Amsterdam UMC, schatte de prevalentie van transgender personen in Nederland op ongeveer 4 op de 1000 mensen, wat neerkomt op ongeveer 0,4% van de bevolking.
Nee, genderdysforie is geen ziekte en sinds de WHO het uit de DSM heeft gehaald in 2019, is het ook geen psychische aandoening meer.
Vaak in de puberteit kan het verergeren of juist afnemen.
Non-binaire mensen voelen zich geen man en geen vrouw. Niet alleen bij transgenders, maar ook bij non-binaire mensen is er sprake van genderdysforie.
Nee, iedereen kan genderdysfore gevoelens ervaren. Of deze gevoelens blijvend zijn en de behandelmogelijkheden waar jij je prettig bij voelt, bepalen uiteindelijk welk type traject je aangaat en de keuze om een geslachtsbevestigende operatie aan te gaan.
Bij een dissociatieve identiteitsstoornis heb je twee of meer persoonlijkheden die elkaar afwisselen. Deze persoonlijkheden verschillen bijvoorbeeld van geslacht en van naam. Bij genderdysforie is er geen sprake van meerdere persoonlijkheden. Het gender dat je ervaart is anders dan het geboortegeslacht, maar het is wel gewoon de persoonlijkheid die bij jou hoort.
Gepubliceerd - 17 apr 2023 
Vergoede zorg met beoordeling 9+