Ik heb PTSS

Auteur : Simone Bosters

Gecontroleerd door psycholoog : Nine Gramberg

Je hebt een ernstige gebeurtenis meegemaakt, bijvoorbeeld een ongeluk of een traumatische ervaring. De langdurige psychologische verwonding naar aanleiding van die gebeurtenis heet PTSS (posttraumatische stressstoornis). Lees wanneer er precies sprake is van PTSS en wat je ertegen kunt doen.

 

In dit artikel:

iPractice biedt:

Wat is PTSS (Posttraumatische Stressstoornis)?

Een posttraumatische stressstoornis is een langdurige psychische verwonding naar aanleiding van een trauma

  • Een trauma zorgt onder andere voor stress
  • Een trauma loop je op bij een gebeurtenis in je leven die erg schokkend of beangstigend is; een zwaar ongeluk, seksuele mishandeling, ziekenhuisopname of emotionele verwaarlozing
  • De nare gebeurtenissen komen steeds terug en beïnvloeden je gedachten, gevoelens en gedrag.
  • Het is normaal dat je hiervan klachten ervaart.
  • De een lukt het zelf of met hulp van anderen hun trauma te verwerken. Een ander lukt dat niet en ontwikkelt psychische klachten.
  • De oorzaak van een posttraumatische stressstoornis is dus een trauma dat je niet goed kunt verwerken.
  • Wanneer de klachten langdurig aanwezig zijn spreken we van PTSS.

 

Wanneer er sprake is van PTSS zijn de klachten heftig en gaan ze niet vanzelf over. Je ervaart de klachten nog steeds terwijl de schokkende gebeurtenis al minstens vier weken achter je ligt.

In sommige gevallen treden de klachten pas jaren na de heftige gebeurtenis op. Je herbeleeft deze gebeurtenis steeds opnieuw en vermijdt plekken of mensen om er maar niet aan te hoeven denken.

 

Hoe weet ik of ik PTSS heb?

Als je PTSS ontwikkelt, ben je bang voor het gevaar dat eigenlijk al achter je ligt en op dit moment niet meer aanwezig is. Je bent hierdoor steeds alert en op je hoede. Hierdoor voel je je gespannen, schrik je snel en ervaar je psychische maar ook lichamelijke klachten.

Wanneer een aantal van de symptomen voor posttraumatische stress langer dan een maand aanhouden, of pas lange tijd na de heftige gebeurtenis optreden, spreken we van posttraumatische stressstoornis.

 

De volgende klachten zijn kenmerkend voor een posttraumatische stressstoornis;

  • Je wilt niet meer denken aan de nare herinnering, maar je herbeleefd het continu. 
  • Je vermijdt alles wat je doet denken aan die bewuste herinnering. 
  • Je kunt last krijgen van angsten, pijn en verdriet. 
  • Je bent prikkelbaar, snel boos of zelfs agressief.
  • Je kunt je slecht concentreren.
  • Je hebt last van nachtmerries.
  • Je voelt je gespannen.
  • Je hebt last van negatieve gedachtes en gevoelens.

 

Van welke klachten je precies het meeste last hebt, is voor iedereen verschillend. Ontdek of jouw kenmerken en lichamelijke klachten passen bij een posttraumatische stressstoornis.

PTSS kan je leven beïnvloeden op verschillende vlakken. Wanneer je sneller boos of geïrriteerd bent en niet lekker in je vel zit, heeft dat ook zijn weerslag op je gezin, je familie en vrienden. Daarnaast kan je werk eronder lijden. Vooral ook omdat je concentratievermogen niet meer is wat het geweest is. 

Complexe PTSS

Een ernstige vorm van PTSS is complexe PTSS. We spreken van een complexe posttraumatisch stressstoornis wanneer er naast de eerdergenoemde klachten sprake is van een laag zelfbeeld, mensen moeilijk vertrouwd en een aantal specifieke symptomen van PTSS.

Er is meer kans op complexe PTSS wanneer de traumatische gebeurtenissen extreem heftig waren; langdurig hebben plaatsgevonden; wanneer je als kind bent mishandeld of misbruikt; of wanneer je bijvoorbeeld oorlogsveteraan bent.

 

Hoe ga ik om met PTSS?

Neem je klachten serieus. De onderstaande 6 tips helpen om te gaan met posttraumatische stress.

  1. Praat over je gevoelens
    Neem iemand in je omgeving in vertrouwen. Iemand bij wie je je veilig voelt en waar je jouw verhaal kwijt kunt. Praten over wat er is gebeurd en over je gevoelens helpt.
  2. Schrijven gedachten op
    Het kan helpen over je PTSS klachten, problemen of angsten te schrijven. Schrijven is een manier om onder woorden te brengen wat er in je omgaat en je gedachten en gevoelens helder te krijgen. Bovendien lucht het op.
  3. Houd een vast dagelijks ritme aan
    Structuur en regelmaat zijn belangrijk om goed de dagen door te komen. 
  4. Doe ontspanningsoefeningen
    Doe dingen die je ontspanning geven in je hoofd: sport en beweeg. En doe ook de dingen die je vroeger ontspanning gaven, maar waar je nu eigenlijk geen zin in hebt. Wanneer de spanningen of angsten te hoog oplopen, helpt het om ontspanningsoefeningen te doen. Dat kan in de vorm van ademhalingsoefeningen of meditatie.
  5. Zoek afleiding
    Zonder je niet af en blijf niet de hele dag binnen zitten. Maak een wandeling door de natuur;  ga iets bakken of lekker koken; doe wat je leuk vond voordat je klachten kreeg. Het kan zijn dat je hier helemaal geen zin in hebt. Doe het toch. Het helpt je om je zinnen te verzetten en geeft je positieve energie.
  6. Vermijd verdovende middelen
    Neem geen alcohol, drugs of kalmerende middelen in je zoektocht naar verlichting. Op den duur levert dit je alleen maar meer problemen op.

 

Ik zoek hulp

Wanneer je PTSS klachten hebt, kun je hulp zoeken bij een psycholoog. Heb je behoefte aan antwoorden op je vragen, directe hulp of gewoon luisterend oor? Een psycholoog kan je helpen.


Veelgestelde vragen

Is PTSS een angststoornis?

Je kan PTSS scharen onder de angststoornissen. Na een schokkende gebeurtenis blijft de angst bestaan, en ervaart je lichaam continu dreiging en gevaar. Echter sinds de DSM-5 (handboek voor psychische stoornissen) valt posttraumatische stressstoornis niet langer onder de groep angststoornissen, maar heeft het een eigen onderdeel gekregen ‘Trauma en stress gerelateerde stoornissen’.

Is PTSS een psychiatrische stoornis?

Posttraumatische stressstoornis is een psychische stoornis.

Wat voelt iemand met PTSS?

Wanneer je last hebt van PTSS, kan zich dat in de volgende klachten uiten: niet meer denken aan de nare herinnering, maar het continu herbeleven. Vermijden van alles wat je doet denken aan die bewuste herinnering. Je kunt last krijgen van angsten, pijn en verdriet. Maar ook prikkelbaar zijn, slecht concentreren, last hebben van nachtmerries en een gespannen gevoel hebben.

Wat moet je niet zeggen tegen iemand met PTSS?

Praten met iemand met psychische klachten: veel mensen vinden dat lastig. Wat zeg je wel? En wat benoem je liever niet? Genezen van PTSS is soms een langdurig traject. Zeggen dat het vast snel overgaat, is dan onhandig. Je wilt voorkomen dat je de persoon met PTSS zichzelf schuldig laat voelen, omdat zijn of haar klachten niet snel verdwijnen. Laat je naaste in plaats daarvan liever weten dat hij of zij de tijd mag nemen voor het herstel.

Verder is het belangrijk dat je geen onwaarheden vertelt. Iemand met PTSS vindt het moeilijk de wereld om zich heen te vertrouwen. Wees dus altijd eerlijk. Tot slot is het goed om juist je naaste met PTSS veel aan het woord te laten, om zijn of haar hart te luchten. Bied een luisterend oor, ook al kun je het verhaal inmiddels wel dromen. En oordeel niet .In dit artikel lees je meer over omgaan met een naaste met PTSS.

Welke vormen van PTSS zijn er?

Er wordt gesproken van PTSS en complexe PTSS. Complexe PTSS is een ernstigere vorm van posttraumatische stressstoornis, waarbij andere symptomen ook voorkomen zoals bijvoorbeeld negatief zelfbeeld en dissociaties.

Is PTSS een chronische stoornis?

Nee. PTSS is een psychische stoornis die goed te behandelen is. Er zijn meerdere bewezen effectieve behandelmethoden zoals EMDR en CGT.

We spreken van chronische PTSS wanneer je klachten langer dan drie maanden bestaan. Veel chronische ziektes blijven levenslang aanwezig, maar chronische PTSS is te behandelen: je kunt ervan genezen. Chronische PTSS behandelen is wel moeilijker dan het behandelen van kortdurende klachten, maar zeker niet onmogelijk.

Wat is uitgestelde posttraumatische stress?

Wanneer de klachten langer dan zes maanden na de traumatische gebeurtenis op komen zetten spreken wij van PTSS met uitgestelde expressie.

GZ-Psycholoog : Nine Gramberg

“Na een traumatische gebeurtenis proberen we het vaak weg te stoppen. Wanneer dit niet meer lukt komen PTSS klachten omhoog.“

Psychologen ervaren in het behandelen van PTSS klachten

kiki bruggink ipractice psycholoog

Kiki Bruggink

monique zeinstra ipractice psycholoog

Monique Zeinstra

silvija licina ipractice psycholoog

Silvija Licina

carlos hoogenboom ipractice psycholoog

Carlos Hoogenboom

Wat PTSS cliënten zeggen over hun behandeling bij iPractice:

"Ik ben Ipractice zo dankbaar voor de zorg en behandeling die ik heb kunnen krijgen. Binnen 4 maanden waren de klachten die ik de afgelopen 5 jaar had echt drastisch vermindert. Ik ging daarvoor ook al naar de psycholoog maar dat voelde meer als mijn hart luchten. Hier hadden we echt een plan van aanpak en kreeg ik een doelgerichte behandeling op basis van mijn wensen en lichamelijke klachten. Dus dat was heel effectief. Ook vond ik het hele traject via Ipractice top! Een psycholoog voor EMDR behandelingen en dagelijks contact met een online psycholoog. Dat werkte echt heel goed voor mij. Ik kon ze altijd berichten al was het midden in de nacht tijdens een paniek aanval. Ik ben ze daarom ook enorm dankbaar! Ik kan nu weer werken, normaal slapen, heb geen nachtmerries meer. En heb meer controle over mijn leven en emoties en gedachtes in mijn hoofd. Ook heb ik een preventieplan gemaakt waar ik altijd op terug kan vallen. Ik zou Ipractice iedereen aanraden!"

Waardering: 9.8 | 25 okt 2021

"Binnen een korte tijd ben ik van mijn flashblacks en angsten af. De therapievorm waar ik zelf voor heb gekozen heeft goed zijn werk gedaan. Wat ik vooral goed vind en vind dat dat eigenlijk bij iedereen hoort maar lang niet iedereen heeft, zich niet zo zeer als professional laten overkomen, maar een mens dat geïnteresseerd is in jou en die jou wilt helpen. Ik hoop het nooit nodig te hebben, maar mocht het nodig zijn weet ik waar ik moet zijn."

Waardering: 9.8 | 14 okt 2021

"Ik ben blij dat ik de stap heb gezet om naar iPractice te gaan. Ik kon vrijwel gelijk terecht en samen met mijn praktijk psycholoog en mijn online psycholoog goede stappen gemaakt. Ik voelde mij vertrouwd om alles te bespreken en heb handige tools geleerd die ik kan blijven gebruiken."

Waardering: 9.5 | 17 mrt 2022

Meer waarderingen PTSS clienten - ZorgkaartNederland

Aan de slag met een professional?

Neem vandaag nog vrijblijvend contact op met 1 van onze psychologen om te praten over jouw klachten en krijg informatie over een passend behandelprogramma.