Ik heb PTSS
Auteur : Simone Bosters
Gecontroleerd door psycholoog : Nine Gramberg
Je hebt een ernstige gebeurtenis meegemaakt, bijvoorbeeld een ongeluk of een traumatische ervaring. De langdurige psychologische verwonding naar aanleiding van die gebeurtenis heet PTSS (posttraumatische stressstoornis). Lees wanneer er precies sprake is van PTSS en wat je ertegen kunt doen.
In dit artikel:
iPractice biedt:

Vergoede zorg met beoordeling 9+

Direct hulp zonder lange wachttijden

Vrijblijvend gratis behandeladvies
Wat is PTSS (Posttraumatische Stressstoornis)?
Een posttraumatische stressstoornis is een langdurige psychische verwonding naar aanleiding van een trauma.
- Een trauma zorgt onder andere voor stress.
- Een trauma loop je op bij een gebeurtenis in je leven die erg schokkend of beangstigend is; een zwaar ongeluk, seksuele mishandeling, ziekenhuisopname of emotionele verwaarlozing
- De nare gebeurtenissen komen steeds terug en beïnvloeden je gedachten, gevoelens en gedrag.
- Het is normaal dat je hiervan klachten ervaart.
- De een lukt het zelf of met hulp van anderen hun trauma te verwerken. Een ander lukt dat niet en ontwikkelt psychische klachten.
- De oorzaak van een posttraumatische stressstoornis is dus een trauma dat je niet goed kunt verwerken.
- Wanneer de klachten langdurig aanwezig zijn spreken we van PTSS.
Wanneer er sprake is van PTSS zijn de klachten heftig en gaan ze niet vanzelf over. Je ervaart de klachten nog steeds terwijl de schokkende gebeurtenis al minstens vier weken achter je ligt.
In sommige gevallen treden de klachten pas jaren na de heftige gebeurtenis op. Je herbeleeft deze gebeurtenis steeds opnieuw en vermijdt plekken of mensen om er maar niet aan te hoeven denken.
Hoe weet ik of ik PTSS heb?
Als je PTSS ontwikkelt, ben je bang voor het gevaar dat eigenlijk al achter je ligt en op dit moment niet meer aanwezig is. Je bent hierdoor steeds alert en op je hoede. Hierdoor voel je je gespannen, schrik je snel en ervaar je psychische maar ook lichamelijke klachten.
Wanneer een aantal van de symptomen voor posttraumatische stress langer dan een maand aanhouden, of pas lange tijd na de heftige gebeurtenis optreden, spreken we van posttraumatische stressstoornis.
De volgende klachten zijn kenmerkend voor een posttraumatische stressstoornis;
- Je wilt niet meer denken aan de nare herinnering, maar je herbeleefd het continu.
- Je vermijdt alles wat je doet denken aan die bewuste herinnering.
- Je kunt last krijgen van angsten, pijn en verdriet.
- Je bent prikkelbaar, snel boos of zelfs agressief.
- Je kunt je slecht concentreren.
- Je hebt last van nachtmerries.
- Je voelt je gespannen.
- Je hebt last van negatieve gedachtes en gevoelens.
Van welke klachten je precies het meeste last hebt, is voor iedereen verschillend. Ontdek of jouw kenmerken en lichamelijke klachten passen bij een posttraumatische stressstoornis.
PTSS kan je leven beïnvloeden op verschillende vlakken. Wanneer je sneller boos of geïrriteerd bent en niet lekker in je vel zit, heeft dat ook zijn weerslag op je gezin, je familie en vrienden. Daarnaast kan je werk eronder lijden. Vooral ook omdat je concentratievermogen niet meer is wat het geweest is.
Complexe PTSS
Een ernstige vorm van PTSS is complexe PTSS. We spreken van een complexe posttraumatisch stressstoornis wanneer er naast de eerdergenoemde klachten sprake is van een laag zelfbeeld, mensen moeilijk vertrouwd en een aantal specifieke symptomen van PTSS.
Er is meer kans op complexe PTSS wanneer de traumatische gebeurtenissen extreem heftig waren; langdurig hebben plaatsgevonden; wanneer je als kind bent mishandeld of misbruikt; of wanneer je bijvoorbeeld oorlogsveteraan bent.
Hoe ga ik om met PTSS?
Neem je klachten serieus. De onderstaande 6 tips helpen om te gaan met posttraumatische stress.
- Praat over je gevoelens
Neem iemand in je omgeving in vertrouwen. Iemand bij wie je je veilig voelt en waar je jouw verhaal kwijt kunt. Praten over wat er is gebeurd en over je gevoelens helpt. - Schrijven gedachten op
Het kan helpen over je PTSS klachten, problemen of angsten te schrijven. Schrijven is een manier om onder woorden te brengen wat er in je omgaat en je gedachten en gevoelens helder te krijgen. Bovendien lucht het op. - Houd een vast dagelijks ritme aan
Structuur en regelmaat zijn belangrijk om goed de dagen door te komen. - Doe ontspanningsoefeningen
Doe dingen die je ontspanning geven in je hoofd: sport en beweeg. En doe ook de dingen die je vroeger ontspanning gaven, maar waar je nu eigenlijk geen zin in hebt. Wanneer de spanningen of angsten te hoog oplopen, helpt het om ontspanningsoefeningen te doen. Dat kan in de vorm van ademhalingsoefeningen of meditatie. - Zoek afleiding
Zonder je niet af en blijf niet de hele dag binnen zitten. Maak een wandeling door de natuur; ga iets bakken of lekker koken; doe wat je leuk vond voordat je klachten kreeg. Het kan zijn dat je hier helemaal geen zin in hebt. Doe het toch. Het helpt je om je zinnen te verzetten en geeft je positieve energie. - Vermijd verdovende middelen
Neem geen alcohol, drugs of kalmerende middelen in je zoektocht naar verlichting. Op den duur levert dit je alleen maar meer problemen op.
Ik zoek hulp
Wanneer je PTSS klachten hebt, kun je hulp zoeken bij een psycholoog. Heb je behoefte aan antwoorden op je vragen, directe hulp of gewoon luisterend oor? Een psycholoog kan je helpen.
-
✆ Bel 085-1308900 of vraag een gesprek aan voor een deskundig en persoonlijk advies en een professionele op maat gemaakte behandeling.
-
ⓘ Het PTSS hersteltraject wordt op jou en jouw klachten afgestemd. Met de juiste behandeling kun je goed herstellen van PTSS.
-
⚕️Posttraumatische stressstoornis wordt behandeld door middel van cognitieve gedragstherapie en/of EMDR.
Veelgestelde vragen
Je kan PTSS scharen onder de angststoornissen. Na een schokkende gebeurtenis blijft de angst bestaan, en ervaart je lichaam continu dreiging en gevaar. Echter sinds de DSM-5 (handboek voor psychische stoornissen) valt posttraumatische stressstoornis niet langer onder de groep angststoornissen, maar heeft het een eigen onderdeel gekregen ‘Trauma en stress gerelateerde stoornissen’.
Posttraumatische stressstoornis is een psychische stoornis.
Wanneer je last hebt van PTSS, kan zich dat in de volgende klachten uiten: niet meer denken aan de nare herinnering, maar het continu herbeleven. Vermijden van alles wat je doet denken aan die bewuste herinnering. Je kunt last krijgen van angsten, pijn en verdriet. Maar ook prikkelbaar zijn, slecht concentreren, last hebben van nachtmerries en een gespannen gevoel hebben.
Praten met iemand met psychische klachten: veel mensen vinden dat lastig. Wat zeg je wel? En wat benoem je liever niet? Genezen van PTSS is soms een langdurig traject. Zeggen dat het vast snel overgaat, is dan onhandig. Je wilt voorkomen dat je de persoon met PTSS zichzelf schuldig laat voelen, omdat zijn of haar klachten niet snel verdwijnen. Laat je naaste in plaats daarvan liever weten dat hij of zij de tijd mag nemen voor het herstel.
Verder is het belangrijk dat je geen onwaarheden vertelt. Iemand met PTSS vindt het moeilijk de wereld om zich heen te vertrouwen. Wees dus altijd eerlijk. Tot slot is het goed om juist je naaste met PTSS veel aan het woord te laten, om zijn of haar hart te luchten. Bied een luisterend oor, ook al kun je het verhaal inmiddels wel dromen. En oordeel niet .In dit artikel lees je meer over omgaan met een naaste met PTSS.
Er wordt gesproken van PTSS en complexe PTSS. Complexe PTSS is een ernstigere vorm van posttraumatische stressstoornis, waarbij andere symptomen ook voorkomen zoals bijvoorbeeld negatief zelfbeeld en dissociaties.
Nee. PTSS is een psychische stoornis die goed te behandelen is. Er zijn meerdere bewezen effectieve behandelmethoden zoals EMDR en CGT.
We spreken van chronische PTSS wanneer je klachten langer dan drie maanden bestaan. Veel chronische ziektes blijven levenslang aanwezig, maar chronische PTSS is te behandelen: je kunt ervan genezen. Chronische PTSS behandelen is wel moeilijker dan het behandelen van kortdurende klachten, maar zeker niet onmogelijk.
Wanneer de klachten langer dan zes maanden na de traumatische gebeurtenis op komen zetten spreken wij van PTSS met uitgestelde expressie.