Oorzaken van stress

Wat kan stress veroorzaken?

Heftige gebeurtenissen, traumatische ervaringen, slapeloosheid of situaties die veel emoties of frustratie met zich meebrengen, kunnen allemaal oorzaken zijn van stress. Deze oorzaken noem je ook wel stressoren. Stressoren zijn dus factoren die een trigger zijn voor het aanmaken van stresshormonen.

Veelvoorkomende stressoren zijn:

• Het overlijden van een dierbare
• In de file staan
• Geldzorgen / financiële problemen
• Significante veranderingen in je leven. Denk aan scheidingen (en rechtszaken), ziektes of een nieuw baan.
• Spullen kwijt zijn
• Niet assertief genoeg zijn
• Te laat komen
• Teveel willen of moeten doen in een te korte tijd
• Angst
• Burn-outs
• Slaapklachten
• Onzeker zijn
• Onzekerheid in je relatie

Hoeveel effect stress op jou heeft, hangt niet alleen samen met de ernst van deze stressoren, maar ook met jouw persoonlijke karakter, gedrag en gewoonten.

Factoren die de kans op stress vergroten

1. Karaktereigenschappen
   • Perfectionisme. Je neemt geen genoegen met goed als het beter kan. Hierdoor leg je jezelf (onbewust) extra druk op en kan de lat niet hoog genoeg liggen.
   • Doorzettingsvermogen. Je weet jezelf goed te motiveren en vraagt veel van jezelf om de klus te klaren.
   • Loyaliteit. Je wilt het graag goed doen voor anderen, hebt moeite met het aangeven van grenzen en zet jezelf vaak op de tweede plaats. Nee zeggen vind je lastig.
   • Behulpzaam. Je wilt iedereen helpen waardoor je kunt vergeten jezelf ook te helpen of om hulp te vragen.
   • Machteloosheid. Je voelt dat je geen controle hebt over de situatie.
   • Verantwoordelijkheidsgevoel. Je wilt het netjes en goed doen en hebt het gevoel dat jij de verantwoordelijke hiervoor bent. Daardoor neem je teveel hooi op je vork.
   • Empatisch. Je kunt je goed inleven in anderen en hun situaties waardoor je er zelf in mee kunt gaan.
   • Gevoelig. Je bent (hoog) sensitief.
   • Minderwaardigheidsgevoelens. Je schaamt je en voelt je snel schuldig. Je voelt dat jouw gevoelens er niet mogen zijn.
2. Sociale steun
   Je hebt iemand nodig op wie je kunt rekenen in een stressvolle situatie. Het helpt je omgaan met de stress. Als je niet even je hart kunt luchten bij een vriend, vriendin of je partner, vergroot dit de stress.
3. Genetische factoren
   Sommige mensen hebben vanaf hun geboorte al een grotere vatbaarheid voor stress. Deze gevoeligheid voor stress is dan genetisch bepaald: waarschijnlijk hebben de ouders of grootouders er ook last van. Genetische factoren zorgen ervoor dat een lichaam stresshormonen langzamer kwijtraakt. Wat ook een belangrijke rol speelt, zijn de eerste levensjaren. Stressgevoeligheid hangt in die zin samen met goede of minder goede levensomstandigheden.
4. Gewoonten
   Je leefstijl heeft ook effect op wat stress met je doet. Mensen die roken, drinken, ongezond of te weinig eten en slecht slapen zijn ontvankelijker voor stress en ervaren vaak meer klachten.