Oplossingsgerichte therapie

Wat is oplossingsgerichte therapie?

Oplossingsgerichte therapie richt zich op de mogelijke oplossingen voor je probleem. Je gaat bij deze vorm van therapie niet je problemen over-analyseren. Je komt meteen tot de kern: wat zou de oplossing zijn voor jou? Tijdens de behandeling ben jij zelf de expert van je problemen. Samen met de psycholoog ga je aan de slag met je uitdagingen.

Oplossingsgerichte therapie is een compacte, tijdsgebonden en doelgerichte vorm van therapie. Het doel is om jou op gang te helpen om op je eigen manier, en met hulp van de mensen in je omgeving, je probleem aan te pakken.

Wanneer is oplossingsgerichte therapie geschikt?

Deze therapie helpt je wanneer problemen hanteren niet meer lukt met je eigen oplossingsvermogen. Oplossingsgerichte therapie is niet geschikt voor ieder probleem. Het wordt onder andere toegepast bij:

• Burn-out;
• Angst;
• Stress;
• Depressieve klachten;
• Gezinstherapie;
• Relatietherapie.

Voor de behandeling geeft een psycholoog passend advies en legt uit of oplossingsgerichte therapie uitkomst biedt voor jouw hulpvraag. Oplossingsgerichte therapie wordt soms gecombineerd met meer probleemgerichte therapieën, waaronder gedragstherapie en EMDR.

Hoe werkt oplossingsgerichte therapie?

In het eerste gesprek formuleer je je doel. Bij voorkeur gebeurt dit in positieve, concrete en haalbare termen. De psycholoog zal je helpen om inzicht te krijgen in wat er in de plaats van het probleem moet komen en formuleert de vragen op zo’n manier dat je buiten je eigen kaders gaat denken.

Een hulpmiddel hierbij kan de wondervraag zijn. Die luidt: ‘Stel dat er vannacht, terwijl je slaapt, een wonder gebeurt. Het wonder is dat de problemen, waarvoor je hier zit, zijn opgelost. Je weet het zelf niet, want je slaapt immers. Wat zou morgenochtend het eerste zijn waaraan je merkt dat het wonder gebeurd is?’

De oplossingsgerichte therapie gaat ervan uit dat er vrijwel altijd uitzonderingen zijn op het optreden van het probleem. Dat zijn situaties waarin het probleem zich niet voordoet terwijl dat wel verwacht wordt. Deze uitzonderingssituaties zie je mogelijk over het hoofd. Of je hebt het idee dat die situaties niet belangrijk zijn. In de oplossingsgerichte therapie vergroten we deze uitzonderingen uit. Dit zijn vaak situaties die vaardigheden en hulpbronnen laten zien die helpend zijn bij de oplossing. Op deze manier groeit je oplossend vermogen. Je krijgt praktische informatie over hoe je zelf positieve veranderingen realiseert.

Naast de wondervraag stelt de psycholoog schaalvragen. De psycholoog komt zo meer over je te weten en controleert of de behandeling effectief is. Veel gebruikte schaalvragen zijn:

• Als het doel dat je wil bereiken een 10 is en 0 het tegenovergestelde, waar zit je dan nu op die schaal?
• Hoe lukt het je om op dat cijfer te zitten?
• Hoe zal een cijfer hoger eruit zien?
• Wat doe je dan anders?
• Hoe kun je een punt hoger komen?
• Wie of wat kan daarbij helpen?

Deze vragen zijn gericht op vooruitgang. Door deze vragen zelf te beantwoorden, maak je voor jezelf concreet wat het doel is waar je aan wilt werken.

Copingstrategieën inventariseren

‘Coping’ is de manier waarop je omgaat met een probleem. Hoe ging jij in het verleden om met problemen? Wat heeft jou eerder geholpen? Kun je deze personen, dingen, of bezigheden nogmaals inzetten voor het oplossen van je hulpvraag? De psycholoog neemt samen met jou copingstrategieën door, waardoor je samen ideeën bedenkt voor wat je op dit moment zelf kunt doen.

Uitgangspunten van de oplossingsgerichte methode

In oplossingsgerichte therapie zijn de volgende principes belangrijk:

• Je gaat doen wat (al) werkt;
• Een volledige probleemanalyse is niet nodig om bij de oplossing te kunnen komen;
• Je bepaalt zelf je doel(en);
• Mensen zijn competent. Je mag erop vertrouwen dat je doelen haalbaar zijn en dat je zelf tot een oplossing kunt komen;
• De focus ligt op de toekomst;
• Verandering is er altijd. Je kunt niet terug naar hoe het was en als je niks doet komt er ook een toekomst. Met een oplossingsgerichte benadering is de kans op een positieve uitkomst groter.
• Je gaat stap voor stap te werk;
• De voortgang wordt bijgehouden om zo het vertrouwen en de motivatie hoog te houden.